* POLITIC READINGS OF KORAN

By Gürkan BİÇEN



If Shari (Allah-ruler) have not been exict, the acts of human hadn’t any mean. Because, Shari is the one whom gives a moral and law value to acts of human. The thesis which alleges that the results of human’s interior dynamics and mental activities hold a speciality about accredit a value to human acts could seem pleasantly. But this thesis is bare of the might of explain the “primary value” because of can not be able to find out a changeless equal in universe and all of these activities being occured in different levels for each person. Only that reason is also enough to say that this thesis could not give voice to any values. İn other words, man can’t bringabout the power which converts himself to a “human”. He only has an area of existence as a species which is ready to became a “human”. As long as he behaves in values of Shari, his process of becaming a human could ripen.

Shari have ceden the mission of constructing the earth and building justice on it to human who has a moral grade as an unique species in earth endowed with tendency of collocation given by him. İn pursuance of this mission is subject to universe’s permanently mechanism and showing an individual and social success is desired from human by signing an area of behaviour and explaining the meanings and results of each acts to him. By this means,, human signifies a social meaning in the earth otherwise than his individual meaning. Then, to build justice on earth it is indispensable to accende that individual and social mission includes keeping apart human’s activies away from universe’s permanently mechanism.

In the course of human’s evolution groove, Shari has declared unchanging basic rules to all generations. However, implementations of daily life have been collocated in different forms according to each generation’s position inside of the evolution groove. The unique unchangeable thing has become only the purpose of showing the transformation of development from individual to social and accepting Shari’s rules is an social actuality otherwise than individual. Shari has wanted the values which he had designated to seem at society’s mechanism and essence as much as they had seem at conscience of people.

The truth which we don’t accept any arguments on is that: Koran is the last declaration of Shari to human who has been ripen in terms of interior dynamics. The sure result of this acceptance is that Koran is the touchstone for valuation of human act’s. Koran has exhibited how to construct the earth and also how to build justice on it thereby declaring Shari’s ascription of value. It has demonstrated that this declaration is not against to general mechanism of universe in consequence of carring out the Prophet whom reached first declamation from individual development to top of the social development. This also means that man species’s ability of organization to be humanized. So, Shari has showen that humanizing the society is possible as much as converting the man to human as a historical actuality.

After all, we can say that politic readings of Koran is not preference but a obligation for the Muslims who want to construct the earth whit all subjects which concern the human, the human acts, the man, the society, the reconstruction, the justice and to build justice on it.

* Rezistenca do fitojë

Gënjeshtra më e pështirë në faqen e dheut duhet të jetë nxjerrja e një përfundimi jo definitiv dhe personal, nga ndryshimet e natyrshme në aspektin e
superioritetit, dhe më e pafalshmja, pretendimi që kjo gjë është një fjalë e Zotit.

Gjatë këtyre njëqind viteve të historisë së njerëzimit, çifutët, ky popull që mbart brez pas brezi këtë
gënjeshtër, e përcakton vetë ligjin e të qenurit një popull superior, duke e kundërshtuar të vërtetën dhe duke
nisur një luftë të re. Shkurtimisht, Sionizmin mund ta përcaktojmë si një ide, e cila parashtron si kusht, ndërhyrjen ushtarake dhe politike, si një përgatitje për realizimin e “premtimit” për sundimin e pikëpamjes
çifute bagy në një vend me kufijë gjeografik të caktuar. Ky përcaktim nxjerr si konkluzion se edhe
mbështetësit e kësaj ideje, megjithëse nuk kanë lidhje gjaku me popullin çifut, janë kundërshtarë të së
vërtetës. Sado që ky nuk është qëllimi themelor, ne mund të shohim influencën e Sionizmit në arsyetimet e
infektuara nga sëmundjet e mendimit çifut. Me këtë kuptim, nuk do të ishte një pretendim i ekzagjeruar sikur të themi se Sionizmi është një pararojë e Nazizmit.

Ndërsa feja Islame që i ka hedhur poshtë të gjitha ndryshimet nga pikëpamja e pasurisë, e ka cilësuar si të
shenjtë xhaminë Aksa, ajo e ka dënuar pikëpamjen çifute që përcakton të drejtën superiore të një populli, i cili trashëgon në ngarkim propozimin e Zotit. Lufta në Palestinë, duke humbur kontekstin e saj të një përpjekje midis dy popujve, është një shenjtërim që simbolizon krijimin nga Allahu të çdo njeriu me një shpirt të lirë dhe të pafajshëm. Nuk është rastësi ngritja e Muhamedit (a.s) për në Miraxh nga xhamia Aksa në Jerusalem, e cila tregon një dinjitet të pashoq për “njeriun”. Kjo ngritje është një borxh për të gjithë brezat që do të vijnë, për të treguar, regjistruar dhe mbrojtur lidhjen dhe propozimin midis Allahut dhe njeriut. Ja pra sot, Palestina po e paguan këtë borxh në emër të njerëzimit.

Bombat që bien në Palestinë dhe Liban, përveçse tregojnë fuqinë ushtarake, simbolizojnë gjithashtu urrejtjen ndaj një populli të dobësuar, por jo të robëruar. Mentaliteti çifut është një mentalitet i formuar
nga qindra polemika të ndërmarra me të dërguarit e Allahut për të formuar argumente që e tregojnë të
arsyeshme kthimin në robëri në dobi të disa përfitimeve të kësaj bote. Shëmbulli i ikjes ndaj agresionit të fuqive ushtarake, të këtij mentaliteti dhe i poshtërimit të forcave rezistuese është dëshmitar okular i shumë ngjarjeve. Përveç një pakice njerëzish, të cilët janë aktivë në mbrojtjen e drejtësisë dhe vlerave njerëzore, nuk ekziston një lidhje midis principeve humane dhe mendimeve që sundojnë tek shumica e njerëzve të këtij populli. Për këtë arsye, mentaliteti çifut sheh tek Ahmed Jasini, Nasrallahu dhe Fadlallahu një shembull të fshehtë të Musait, Daudit dhe Sulejmanit (a.s). Ky mentalitet, duke asgjësuar përfaqësuesit e sotëm të
këtyre personaliteteve te larta, të cilat kërkon t`i zotërojë, por nuk i përfaqëson dot, në të njëjtën kohë
përballet me aksionet poshtëruese të historisë së tij.

Të gjitha këto tërbime që i tejkalojnë kufijtë e dhunës dhe armiqësisë në luftë, mbështeten edhe nga të tjera
aksione që kryqëzohen me Sionizmin. Me këto veprime, ata duan të tregojnë se është e mundur nënshtrimi ndaj një fuqie të padrejtë në këtë botë. Megjithë asgjësimin e trupave të dobët e të humbur midis turmave të njerëzve, e vërteta është se shpirti i këtyre forcave ushtarake nuk është forcuar, madje ato nuk kanë siguruar as mbrojtjen e jetës së tyre.

Rezistenca e luftës ndaj Sionizmit duhet të vazhdojë jo vetëm për të shpëtuar arabët dhe myslimanët e thjeshtë, por edhe bijtë e Izraelit, të brumosur me mentalitetin çifut, i cili e sheh veten e tij ndryshe nga
bota njerëzore. Nëse të gjithë njerëzit që supozohen të jenë bashkë në këtë luftë fuqizohen jashtëzakonisht shumë, janë ata njerëz që qëndrojnë pranë kësaj rezistence të cilët do të futen fitimtarë në qytetin e Jerusalemit.

E kush ka fuqi në këtë botë të robërojë shpirtrat e lirë që ka krijuar Allahu?

Gurkan Bicen

* AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE İŞKENCE İDDİALARININ İSPATI

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 3.maddesi işkence ve pek fena muamele görmeme hakkını koruma altına almış olup Komisyon ve Mahkeme, mezkur madde ile koruma altına alınan hakkın ihlali ile ilgili olarak inceledikleri başvurularda ortaya atılan iddiaların gerçekliğini kontrol edebilmek için çeşitli yollara müracaat etmiştir.

Danimarka, Norveç, İsveç ve Hollanda v. Yunanistan; İrlanda v. Birleşik Krallık; Müştak v. Türkiye davalarında Komisyon ve Mahkeme’nin, işkence gördüğünü ifade eden mağdurların yapmış oldukları açıklamalara hukuki bir değer izafe ettiği, dolaylı yollardan da olsa doğrulanabilen bu açıklamaları ihlalin tespiti yönündeki kararlarında gerekçeye dahil ettiği görülmüştür.

Mağdurların işkence gördüğüne dair ispat yollarından biri olan tanık beyanları mağdur açıklamalarını desteklemek üzere sıkça kullanılmıştır. Komisyon, Çakıcı – Türkiye davasında, Ahmet Çakıcı’nın gördüğü kötü muamelenin izlerine şahit olan, gözaltında konuştuğu kişinin beyanlarının Ahmet Çakıcı’nın işkence gördüğünü kanıtlamak için yeterli olduğunu düşünmüştür. Komisyon, kayıtları tutulmamış gözaltılarda ve kayıplarda bağımsız, nesnel tıbbi delillerin veya tanık ifadelerinin sağlanmasının zor olduğu belirtmiş ve bundan dolayı bu tür olaylarda 3.madde ihlallerinin bulgularının talep edilmesinin 3.maddenin koruduğu haklara zarar vermek anlamına geleceğini ifade etmiştir. Mahkeme ise, dinlenen şahidin beyanının inanılır ve geçerli olması, on altı - on yedi gün Ahmet Çakıcı ile birlikte gözaltında kalan şahidin onu görme ve onunla konuşma fırsatı bulması, şahidin, Ahmet Çakıcı’nın elbisesinin üzerinde kan lekeleri görmesi ve Ahmet Çakıcı’nın fiziksel olarak çok kötü bir durumda olduğunu söylemesi, Ahmet Çakıcı’nın ona dövüldüğünü, bir kaburgasının kırıldığını ve kafasının yarıldığını anlatması ve tanığında gözaltında aynı muamele ile karşılaştığını beyan etmesi sebebiyle bu delilin gerekli ispat standartlarını karşıladığını açıklamıştır (Bkz: Türkiye Cumhuriyetinde Hakim ve Avukatların Bağımsızlığı, Hakim ve Avukatların Bağımsızlığı Merkezi, Belge s.30-31).

İşkence görenlerin üzerlerinde bu uygulamaların izlerini ya da belirtilerini
gösterir bulgular da bu iddianın ispatı için ileri sürülebilen delillerden sayılmıştır. Fiziksel şiddetin yoğun olduğu bir kısım uygulamalarda mağdurların bedenlerinde kalan bir takım izler ile mağdurların psikolojik durumlarının maruz kalınan bu uygulamalardan sonra bozulduğunu gösteren bir kısım belirtiler de geçerli delil standartları içerisinde sayılmıştır.

İşkence ve kötü muamelenin tartışmalı olduğu durumlarda “en önemli objektif delil” sağlık raporlarıdır. İrlanda v. Birleşik Krallık davası ve Tomasi v. Fransa davası buna örnek teşkil etmektedir. İrlanda v. Birleşik Krallık davasında Komisyon, yaptığı inceleme sonunda bazı kişilerin bedenleri üzerindeki ezik ve çürüklere dair raporlara dayanarak, bazı kişilerin konuşturulması için şiddetli bir biçimde dövüldükleri, bazı kimselere ise beş tekniğin uygulanmasını sağlamak amacıyla fiziksel şiddet kullanıldığı sonucuna varmıştır. Tomasi v. Fransa davasının karar metninde ise, “Mahkeme, tamamen bağımsız tıp pratisyenleri tarafından düzenlenen tıbbi belge ve raporların Tomasi’ye çok sayıda darbe vurulmuş (blows inflicted) olduğunu ve darbelerin şiddetini doğrulamasını yeterli bulmaktadır.” ifadesine yer verilmiştir. Tomasi’nin ileri sürdüğü işkence iddiası üzerine adli tabibin hazırlamış olduğu raporu Türkiye’de yaygın olarak gördüğümüz ve Aksoy v. Türkiye davasında Mahkemenin eleştirdiği bir cümlelik, “darp ve cebir izine rastlanmamıştır” şeklindeki raporla karşılaştırmamızın faydalı olacağını düşünerek yazının sonuna alıntılıyoruz.

Komisyon ve Mahkeme sağlıklı olarak polis nezaretine alınan bir kimsenin salıverildiği zaman yaralanmış olduğu tespit edilecek olursa, Sözleşmenin 3.maddesine göre oluşan sorunlar bakımından bu yaralanmaların nedenine ilişkin inandırıcı bir açıklama getirmenin Devletin görevi olduğu kanaatindedir. Tomasi v. Fransa ve Aksoy v. Türkiye davaları bu hususun kaydedildiği davalardan olmuştur.

Tıbbi raporların başvurucunun yaralarının çeşitli nedenlerden kaynaklanabileceğini ifade ettiği durumlarda hükümet yaralara ilişkin alternatif bir açıklama getirmek zorundadır. Mahkeme kendisine takdim edilen dilekçelerde tarafların iddia etmiş olduğu vakıalar, bilgiler ve belgeler çerçevesinde hareket etmekte, bunların dışında ihtimaller olsa bile ileri sürülmeyen hususlar incelenmemektedir. Tomasi v. Fransa davasının karar metninde Mahkeme; “İlk olarak hiç kimse, başvurucunun bedeni üzerinde tespit edilen izlerin nezarete alınmasından önceki bir tarihte meydana gelmiş olabileceğini veya başvurucunun kendi kendine yaptığı eylemden kaynaklanmış olabileceğini veya kaçmaya teşebbüs etmesinin bir sonucu olduğunu ileri sürmemiştir.” diyerek, ileri sürülmeyen ihtimalleri incelemeye almadığını ve bu gibi hallerde ikna edici bir açıklama getiremeyen devletin hak ihlaline sebep olduğunun kabulünün gerekeceğini belirtmiştir.

Gözaltı merkezleri, cezaevleri, kimi zaman hastaneler işkence ve kötü
muamelenin gerçekleştirildiği mekanlar olarak kayıtlara geçmiş olup Komisyon ve Mahkeme söz konusu mekanların fotoğraflarını, buralarda tutulan kayıtları iddiaların ispatında geçerli delillerden saymış, kimi zaman da bu mekanları inceleme yoluna gitmiştir. Aydın v. Türkiye davasında Mahkeme, savcının, işkence yapıldığı iddia edilen yeri görmemesini, soruşturmanın önemli bir kısmını suçun işlendiği iddia edilen jandarma merkezindeki görevlilerle yazışarak yürütmesini ‘soruşturmada özellikle ciddi bir kusur’ olarak görmüştür.

Komisyon ve Mahkeme başvurucuların gözaltında geçirdikleri süreye, ifade alma işlemlerinin hangi saatlerde ve ne kadar süre ile yapıldığı hususlarına büyük önem vermektedir. Tomasi v. Fransa davasında Komisyon, hazırladığı raporda polis nezaretinde tutulan bir kişinin aciz bir durumda (vulnerability) oluşunu vurgulamış ve başvurucuyu sorgulamak için seçilen zamanlar ile ilgili olarak hayretini ifade etmiştir. Komisyon ve Mahkemeye göre yetkili makamlar, gözaltına alınanlar hakkındaki resmi kayıtları hem gözaltı yerinde ve hem de merkezi bir biçimde tutmak ve güncelleştirmek zorundadırlar. Bu kayıtlardaki bilgiler mahkemelere ve diğer yetkili mercilere, gözaltına alınan kişinin ailesine, avukatına ve bu bilgiye ulaşmada meşru bir amacı olan başka kimselere açık olmalıdır.

Komisyon ve Mahkeme gerekli gördüğü takdirde işkenceci ve mağduru çapraz sorguya tabi tutarak iddianın gerçekliğini sınama yoluna da gidebilir. İrlanda v. Birleşik Krallık ve Aksoy v. Türkiye davalarında bu yol kullanılmış, Aksoy v. Türkiye davasında çapraz sorgu sonrası Komisyon, ifadelerine başvurulan polis memuru ile savcının doğruyu söylemediklerine kanaat getirmiştir.


Tomasi – Fransa Davasında İşkence İddiası Üzerine Hakim Emriyle Yapılan Muayene Sonrası Hazırlanan Rapor.

Yargıç Pancrazi 25 Mart 1983’de Bastia Üst Mahkemesine bağlı olarak çalışan bir uzman olan Dr.Rovere’ye aşağıdaki görevleri yerine getirmesi talimatını vermiştir:
“1 – Mağdurun yaraları, hastalıkları veya maluliyetleri konusunda muayene yapınız; bunları betimleyiniz; bunların yol açabileceği izleri (sequelae) tespit ediniz ve bunların nedenleri hakkında görüşünüzü belirtiniz.
2 – İş göremezliğin boyutunu betimleyiniz ve muhtemel süresini takdir ediniz.”

Doktor Tomasi’yi 26 Mart 1983 günü öğleden saat 12:00’de hapishanede sorgu yargıcının huzurunda muayene etmiş ve 30 Martta raporunu vermiştir. Raporda şöyle denilmektedir:

“ lll. ŞİMDİKİ DURUM

Şikayetler:
Felix Tomasi’nin şikayetleri şunlardır:
Sol kulakta ani başlayan kulak ağrısı (acute otalgia
Başın her iki yan bölgesinde ani başlayan şiddetli baş ağrısı (acute parietal ve bilateral cephalalgia)
Hafif sırt ağrısı
Karnın üst bölgesinde (upper abdomen) ağrılar
Başka bir rahatsızlıktan şikayet edilmemiştir.

Klinik Muayene
Genel Muayene
Ağırlık: 60 kg, boy:1 m 65 cm. (tahmini)
Kan basıncı: 11, 5/7
Nabız: dakikada 84 atım
Kalp ve akciğer (cardiopulmonary) muayenesi: Normal
Kafa – Yüz (cranio – facial) bölümü
Biri sağ şakakta ve diğeri sağ kaşın üstünde olmak üzere görülebilir iki sıyrık (abrasion)
Sol göz kapağının üst kısmında, yatay hizada, 2 cm kadar uzunluğunda, mor – kırmızı renkte küçük bir bere
- Kafatasının sağ yan tarafına dokunulduğunda ağrı şikayeti
- Her iki göz akında travmadan kaynaklanmayan kırmızılık (hasta bunun polis
nezaretinden önce de var olduğunu söylemektedir.)
Nörolojik Muayene:
- Eşit büyüklükte, düzenli ve büzülebilir gözbebekleri
- Gözbebeğinin istemsiz hareketi (nystagmus) yok
- Romberg negatif
-Asimetri yok, hedefe yönelik hareketlerde istemsi şaşalama (dysdiadochokinesis) yok
- Kiriş (tendon) refleksleri normal
- İşaret parmağı testinde ve kapalı gözlerle yürüyüş testinde sapma yok
Sol kulak:
-Kulak kepçesinde ve kulak girişinde (helix ve anthelix) ateşli, dokunulduğunda ağrı veren koyu kırmızı bere
- Dış kulak yolunda (external auditory meatus) ve kulak zarında travmaya bağlı bir yaralanma işareti görülmemekte.
Boyun kemikleri (Cervical rachi)
- Görünürde darbe bir travma izi yok
- Boyun omurlarından (cervical vertebrae) C1 ve C2’nin dikensi çıkıntılarına (processus spinosis) bastırıldığında ağrı duyulduğu söylenmekte
- Boyun hareketlerinde kısıtlama yok, başın yan hareketleri sırasında eklem yerlerinden gelen kıtırtı sesleri duyulmakta (otuz yaşından sonra olağandır)
- Kaslarda kasılmışlık (contraction) yok
Göğüs ve karın (Thorax ve abdomen)
Çizgisel ekimotik alanlar (ecchymotic striae – vibices) şöyledir:
- Bir tane göğüs orta hat kemiği üst (praestarnum) hizasında
- Bir tane göğüs orta hat kemiği orta (metasternum) hizasında
- Üç tane üst karın (epigastric) bölgesinde
- Bir tane sağ karın (hypochondrium) hizasında
Bu işaretler kırmızı renkte, mor bir halka ile çevrili, doğal ışıkta görülen ve dokunulduğunda ağrı olduğu söylenmekte.
- Karaciğer büyümesi (hepatomegaly) yok
- Dalak büyümesi (splenomegaly) yok
- Karında hafif gerginlik (slight abdominal distension)
Bel bölgesi (Lumbar region)
- Açıkça görünen bir travma izi yok
- Bel hareketi alanında kısıtlılık yok
- Omurga çevresindeki kaslarda (paravertebral) asılmışlık yok
Sol kol:
- Kolun arka iç yüzeyinin (postreo – internal) üst kısmında, 8 cm uzunluğunda ve 4 cm genişliğinde, alt kısımlarının çevresi mor olan kırmızı renkte bir bere (bruise) bulunmakta, dokunulduğunda ağrı verdiği söylenmekte.
- Bu berenin altında, daire şeklinde 1.5 cm çapında, daha az koyu renkte iki bere daha görülmekte.

lV. TARTIŞMA VE SONUÇ

Felix Tomasi’nin 26 Mart 1983 günü yapılan muayenesinde görüldüğü şekliyle, aşağıdaki bulgular bulunmaktadır:
Sol göz kapağının üst kısmında, göğüste, karın üst bölgesinde ve sağ karın bölgesinde (hypochondrium), sol kolda ve sol kulakta yüzeysel bereler,
Sağ şakak üzerinde açıkça görülebilen ciltte iki sıyrık (cutaneous abrasions)
Çevrelerinde mor hale bulunan kırmızı renkli berelerin 26 Mart 1983 tarihli muayeneden iki ile dört gün arasında bir zaman önce meydana gelmiş olması muhtemeldir.
Sıyrık ve berelerin (abrasions and bruises) aynı anda varoluşu, bu yaraların travmadan kaynaklandığını söylemeyi mümkün kılmaktadır; bununla beraber, diğer tıbbi nedenlere bağlı olmadığını söyleyebilmek için biyolojik testler yapılabilir.

Bunların boyutları ve biçimleri ilk kez nasıl meydana geldiklerine dair belirti vermemektedir; bunlar Tomasi'nin beyanları ile uygunluk içindedir; fakat aynı ölçüde başka bir travmatik nedene dayanabilirler.
Bu yaralar toplam olarak üç gün geçici olarak iş göremezliğe neden olurlar.”