Ergenekon Davası: Etme Bulma Dünyası

Gürkan BİÇEN 

Ergenekon davası karara bağlandı ve kimi dostlarım, avukat olmam sebebiyle, verilen cezalara dair fikrimi öğrenmek istediler. Onlara, dilim döndüğünce,  üç kuraldan bahsettim.

Her şeyden evvel, bir avukat vakıf olmadığı bir dava dosyası hakkında kesin bir görüş bildirmemelidir. Zira hukuki süreçler gazete haberlerine benzemez. Medyanın yansıttığı ile dosyada olan, mahkemenin incelediği şeyler aynı olmayabilir ve yine dosyada olan belge ve bilgilerin hukuki değeri medyanın yansıttığı gibi olmayabilir. Delillerin hukuki değeri binlerce yıldır tartışılan bir konudur ve normal bir mahkemenin tercih edilen teorinin getirdiği kurallara bağlı olması umulur. Bu durumda, dostlarıma vakıf olmadığım bir dava süreci hakkında kesin bir şey söylememin mümkün olmadığını açıkladım ve devam ettim.

Ancak, dedim, bir kural daha var. Bu hukukla değil sosyal psikoloji ile ilgilidir. Kendisi de bir hukukçu olan Alija İzzetbegoviç bu kuralı şöyle izah eder;  Uzun tutukluluk süreleri sonunda verilen ağır cezalar çok zaman halkın karara ikna edilmesine yöneliktir. Halk cezaların ağırlığına bakar ve şayet bunlar bu suçu/ suçları işlememiş olsalardı bu kadar ağır ceza almaz, hafif cezalarla kurtulurlardı, diye düşünür. Böyle olunca, cezanın ağırlığı başlı başına suçun delili haline gelir.

Bir üçüncü kural ise, diye devam ettim; Adli İlahi’dir. Şehit Mutahhari’nin okuyucuları onun ilahi adaletin tecellileri bahsine verdiği önemi hatırlayacaklardır. Mutahhari ilahi adaletin sadece ahirette, Mahkeme-i Kübra’da değil, kısmen bu dünyada da tecelli ettiğini ispat sadedinde, zulmedenlerin uğradıkları musibetlere yahut iyilerin ummadıkları yerden rızıklandırılmalarına işaret eder.  İşte, dedim dostlarıma, bana göre bu davada hem ikinci kural hem de üçüncü kural söz konusu olabilir.

Davanın nihayetinde hükmolunan cezaların miktar ve niteliklerine bakıldığında ikinci kuralın tatbik edildiği düşünülebilir ancak böylesi bir sona varılırken mahkemenin kuvvetle muhtemel izlediği hukuki süreç üçüncü kuralı, Adli İlahi’yi de yabana atmamamızı gerektiriyor.

Bugün ağır suretle cezalandırılan sanıkların önemli bir kısmı Türkiye’deki muhalif siyasi hareketleri, diğer yolların yanında, hukuk yoluyla da bastırmada etkileri olan kişilerdi. Türkiye’nin son 30 yılı ele alındığında, siyasi ve bürokratik güce sahip bu kadroların mahkemeler üzerinden birçok kişinin hayatını kararttığını görebiliriz. Söz gelimi;

1993 yılında, 500. Yıl Vakfı Başkanı Yahudi iş adamı Jack Kamhi’yi öldürmeye teşebbüs ettikleri iddia olunan üç kişi için İslami Hareket Süreci adıyla bir örgüt icat edilmiş ve bu kişiler adam öldürmeye tam teşebbüsten değil, Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasal düzenini silah zoruyla değiştirmek suçundan yargılanarak müebbet hapis cezasına mahkûm edilmişlerdi. Yargı sürecinde Türk hukuk sisteminin o ana kadar bu suç için ürettiği kuralların hiçbirisi dikkate alınmamıştı. Yargıtay daha evvel verdiği birçok kararda, örgütün varlığı halinde bile, silahlı olmanın yeterli olmadığını, silahlı ve organize bir gücün Türkiye Cumhuriyeti anayasal düzenini değiştirebileceğinin makul karşılanacak kudrette ve etkinlikte olması gerektiğini söyleyerek az sayıdaki sanığa isnat edilen bu suç sebebiyle verilen mahkûmiyet kararlarını bozmuşken, İslami Hareket Süreci adı ile üç kişiden oluştuğu iddia olunan bu örgüt üyelerine verilen müebbet hapis cezasını onamıştı. Ergenekon davasına bakan mahkemenin Yargıtay’ın böylesi bir onama ilamını bilmemesi düşünülebilir mi?

Bir başka örnek; Sivas olayları davası. Tabii mahkeme ilkesinin ihlal edildiği bu davada yaşanan usulsüzlükler Hukukçular Derneği’nin yayımladığı Sivas Olayları Davası kitabında ayrıntıları ile ele alınmıştır. Bu dava, hukukçular için, bir davanın nasıl yönlendirilip hukuki zeminden çıkarılabileceğine dair kayda değer bir örnektir. Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasal düzenini değiştirmeyi hedeflemeyen bir protesto gösterisinin vardırıldığı nokta anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs suçlaması olmuş ve sanıkların bir kısmı bu suçtan tecziye edilmiştir.

Azıcık da olsa bir vicdana, adalet hissine sahip bir insanı ağlatmaya yetecek bir diğer örnek ise Başbağlar Davası’dır. Sivas’ta yaşananlara misilleme olarak yapıldığına dair kuvvetli karinelerin bulunduğu bu katliama/ suça ilişkin bu davada ise hakları yenilenler sanıklar değil, yakınları katledilen mağdurlar olmuştur. Öyle görünüyor ki, bu dava kıyamete kadar kanayan bir yara olacaktır ve maktuller ve yakınları Mahkeme-i Kübra’da sadece katillerini değil, dünyevi adaleti tesis etmeyen herkesi de Allah’ın huzuruna çıkaracaklardır.

28 Şubat sürecinde yaşanan bir kısım olaylara ilişkin davalar ise daha yakın tarihli örneklerdir. Bir tiyatro oyunu sergilemeleri sebebiyle Lübnan Hizbullah’ını ve Hamas’ı övdükleri, böylelikle terör örgütünün propagandasını yaptıkları iddiasıyla yargılanan kişilere verilen 3 yıllık cezayı bozan Yargıtay, bu oyunun sekiz ayrı ilde sahnelendiğini, suçun sekiz kez işlenmiş olduğunu gerekçe göstererek sanıkların toplamda 24 yıl hapis cezası ile mahkûm edilmeleri gerektiğine hükmetmiş ve bu yöndeki kararı onamıştır.

Yine bu süreçte Nurettin Şirin’in Lübnan Hizbullah’ına üye olduğu suçlamasıyla aldığı ceza da atlanacak gibi değildir. Bu davada Emniyet ve Mit Lübnan Hizbullah’ının Türkiye’de yapılanması olmadığına ve Türkiye’ye yönelik bir hedefi bulunmadığına dair raporlarını mahkemeye göndermiş olmasına rağmen bunlara itibar edilmemiş, Şirin, terör örgütünün sair efradı olmakla mahkûm edilmiştir.  

Bunlar gibi birçok örnek Yargı kararı olarak kayıtlara geçmiştir ve bunlara dayanmak isteyen her mahkeme gerekçeli kararında bunları gösterebilir. Hukuki süreçlere ilişkin tartışmalar hukuki zeminde yürütülür denilse de, Ergenekon davasında yargılanan sanıkların çoğu bu tür kararların oluşumunda gayrı resmi olarak bir şekilde yer almış ve hukuksuzluk üzerine kurulu bir yargı pratiğinin var olmasına sebebiyet vermiş kişilerdir. Hayır, diyeceklere, 28 Şubat sürecinde alenileşen yargı brifinglerini hatırlatmamız icap eder.

Hiç kimsenin hak etmediği bir cezaya maruz bırakılmasına rıza göstermemek Müslüman olmanın temel şiarlarındandır. Ergenekon davası ile yargılananların kendilerine isnat edilen suçları işleyip işlemediklerine dair tartışmanın dışında, en azından, ilahi adalet Türkiye’de hukuka aykırı yargı pratiğine kan pompalayanların aynı akıbete uğramalarıyla tecelli etmiştir, denilebilir. Böylesi bir durumda, ahiretteki ilahi adaletten bahseden sanıklardan birisine yukarıda bahsettiğim mazlumların gözyaşlarına, mahvolan hayatlarına yol açan uygulamalar sebebiyle bu dünyada tecelli etmesi muhtemel ilahi adaleti hatırlatmamız gerekiyor.

Konuyu daha fazla uzatmadım ve dostlarımla olan sohbetimi şu cümle ile bitirdim: Ergenekon davası, etme bulma dünyası.